Kazachstan, 21.07.2015

Kazachstański więzień polityczny doświadcza okrutnego traktowania. Vladimorowi Kozlovowi systematycznie odmawiają przeniesienia do kolonii o lżejszym rygorze i pozbawiają prawa do przedterminowego zwolnienia. Warunki ciasnego karceru, gdzie można tylko stać lub siedzieć na podłodze, mogą okazać się tragiczne w skutkach dla słabego zdrowia Kozlova. W przededniu ratyfikacji nowej Umowy o partnerstwie z Kazachstanem, kraje UE powinny pilnie zainterweniować i zażądać bezwarunkowego zwolnienia Vladimira Kozlova. Inaczej historia najbardziej znanego więźnia politycznego w Kazachstanie może skończyć się tragicznie.

W dniu 17.07.2015 r. Vladimir Kozlov zadzwonił do żony Aliyi Turusbekovej, jednak zdążył tylko powiedzieć: "Wysyłają mnie do celi karnej (karceru)". Został wysłany do karceru na 10 dni za to, że wystąpił przeciwko prześladowaniom ze strony administracji i okrutnym warunkom bytowym w kolonii karnej 155/14 obwodu almatyńskiego. W dniu 20.07.2015 r. Kozlov ogłosił strajk głodowy.

W okresie od 25.06.2015 r. do 09.07.2015 r. więzień polityczny przebywał w szpitalu w oddziale medycznym kolonii karnej z diagnozą "żylaki nóg". Według Turusbekovej, lekarze ostrzegali Kozlova o możliwych powikłaniach i poinformowali, że długotrwałe stanie na nogach jest w jego przypadku przeciwwskazane. Pomimo tego, MSW uznało stan zdrowia Kozlova za "zadowalający".

Wraz z innymi więźniami, Vladimir Kozlov jest zmuszony spędzać każdy dzień na stojąco przy temperaturze powietrza wynoszącej około 50 stopni Celsjusza. Kozlov skarży się na silne bóle głowy i zmęczenie. "To właśnie u tej kategorii pacjentów przy takim upale możliwe są i zawały serca, i udary mózgu", - powiedziała znana kazachstańska lekarka, Bakhyt Tumenova, przypominając, że Kozlov cierpi również na zaburzenia krążenia naczyniowego. W dniu 10.07.2015 r. więzień polityczny napisał skargę do przełożonych kolonii karnej w sprawie naruszenia jego prawa do ochrony zdrowia (art. 10, punkt 8 KKW).

W rozmowie telefonicznej z synem Kozlov opowiedział o tym, jak w dniu 14.07.2015 r. z powodu upału obrzękły mu nogi, więc samowolnie udał się do oddziału sypialnego. Pracownicy kolonii natychmiast to odnotowali i udzielili mu nagany (kary) za "naruszenie regulaminu". Kozlov złożył skargę do sądu na tę decyzję i oświadczył pracownikom kolonii: "Jeśli ktoś chce, żebym tu walczył - to nie ma sprawy, bez problemu mogę dosiedzieć tu do końca wyroku".  Kierownictwo kolonii uznało te słowa za "groźbę użycia przemocy fizycznej" i w dniu 16.07.2015 r. nałożyło na Kozlova kolejną karę.

W związku z tym, teraz Kozlovowi mogą odmówić przeniesienia do kolonii o lżejszym rygorze. Aby osadzony mógł być przeniesiony, nie może mieć żadnych nagan, natomiast powinien uzyskać opinię stwierdzającą, że "jego zachowanie jest pozytywne" (art. 22 KKW). Zezwolenie na przeniesienie do kolonii o lżejszym rygorze uprawnia do przeniesienia do kolonii karnej otwartej, a także do warunkowego przedterminowego zwolnienia po odbyciu połowy kary pozbawienia wolności (art. 72 KKW). Połowa kary nastąpi pod koniec bieżącego roku (w dniu 08.10.2012 r. Kozlov został skazany na 7,5 lat pozbawienia wolności za poparcie dla strajkujących pracowników naftowych w Zhanaozen). Jednak władze robią wszystko, aby nie dopuścić do warunkowego przedterminowego zwolnienia Kozlova.

Przypomnijmy, że w sierpniu 2014 roku Kozlovowi odmówiono przeniesienia do oddziału o lżejszym rygorze z powodu otrzymanych nagan, o których nie został poinformowany. Taką samą decyzję podjęto w dniu 05.02.2015 r., gdy komisja więzienna wydała Kozlovowi opinię, zgodnie z którą "może on być niebezpieczny dla otoczenia", ma "średni poziom inteligencji", "do pracy odnosi się sumiennie, jednak nadal nie wykazuje skruchy". Taką samą opinię wydano w grudniu 2014 roku. Warto zauważyć, że administracja kolonii nie wydała Kozlovowi ani jednej pozytywnej opinii, chociaż uzyskał on dyplom ze szkoły więziennej, udziela pomocy prawnej osadzonym, zainicjował utworzenie centrum edukacyjno-kulturalnego i zorganizował turniej szachowy

Walka Kozlova o swoje prawa może być główną przyczyną represji ze strony administracji kolonii. Kozlov informuje MSW o przypadkach złego traktowania i pomaga innym więźniom pisać skargi. Kierownictwo kolonii, na którą zwrócona jest uwaga obrońców praw człowieka i międzynarodowej opinii publicznej, zakazało fotografowania więźnia politycznego.

Dziennikarka Irina Petrushova pozyskała informację, że kierownictwo kolonii zbiera od innych więźniów zeznania o rzekomych naruszeniach regulaminu przez Kozlova. Jednocześnie od więźniów żąda się oświadczeń, że nie mają żadnych pretensji do kierownictwa kolonii. Wcześniej Fundacja "Otwarty Dialog" informowała, że administracja kolonii bije więźniów, a także wymaga od nich tworzenia nieznośnych dla Kozlova warunków pobytu w kolonii karnej.

Kolejną przyczyną zaostrzenia represji może być zemsta władz kazachstańskich za to, że do tej pory nie udało im się dopaść swojego głównego przeciwnika: Mukhtara Ablyazova. Oczekuje on obecnie na decyzję Francji odnośnie jego ekstradycji do Ukrainy lub Rosji. Szeroki oddźwięk uzyskały przypadki nielegalnego wpływu Kazachstanu na ukraińskie i rosyjskie organy śledcze, a także na przedstawicieli władz francuskich. W maju 2015 roku Kozlov w rozmowie telefonicznej z żoną przekazał Ablyazovowi życzenia urodzinowe. Po tym wydarzeniu administracja przeszukała celę Kozlova, ponieważ uznała, że dzwonił on do Ablyazova bezpośrednio.

Głównym warunkiem podpisania i ratyfikacji nowej Umowy o partnerstwie między UE a Kazachstanem powinno być pełne wdrożenie zaleceń UE w zakresie przestrzegania praw człowieka w Kazachstanie. Kazachstan zignorował wielokrotne apele Parlamentu Europejskiego o zwolnienie Vladimira Kozlova i innych więźniów politycznych (rezolucje z dn. 22.11.2012 r., 18.04.2014 r. i 13.03.2014 r.).

O konieczności zwolnienia Kozlova w przededniu ratyfikacji Umowy o partnerstwie mówił w dn. 12.05.2015 r. wiceprzewodniczący ALDE Fernando Maura. W dniu 21.04.2015 r. wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Federica Mogherini zaznaczyła, że w Umowie o partnerstwie z Kazachstanem przywiązuje się dużą wagę do przestrzegania praw człowieka.

W styczniu 2015 roku specjalnemu sprawozdawcy ONZ ds. wolności zgromadzeń udało się odwiedzić Vladimira Kozlova w kolonii karnej. Delegacja UE w Kazachstanie również wnioskowała o to w czerwcu 2014 r., jednak "nie otrzymała pozytywnej odpowiedzi" od władz kazachstańskich.

UE, która jest głównym inwestorem Kazachstanu, nie powinna zapominać o ofiarach represji politycznych, które nadal tkwią w kazachstańskich więzieniach (Vladimir Kozlov, Vadim Kuramshin, Aron Atabek). Jak tylko nacisk ze strony UE słabnie, władze kazachstańskie nasilają represje.

Fundacja "Otwarty Dialog" niniejszym apeluje do posłów do Parlamentu Europejskiego, członków OBWE, Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, misji dyplomatycznych państw UE w Kazachstanie i rządów państw demokratycznych, aby zażądały od Kazachstanu zaprzestania czynienia bezprawia i wezwały go do natychmiastowego uwolnienia więźniów politycznych. W szczególności proponujemy poparcie następujących żądań:

• Natychmiastowe uwolnienie Vadimira Kozlova z karceru.
• Zaprzestanie wywierania nacisku i stosowania prowokacji wobec Kozlova, zapewnienie mu bezpieczeństwa, odpowiedniej opieki medycznej i warunków przetrzymywania zgodnych z zaleceniami lekarzy.
• Natychmiastowe umożliwienie przedstawicielom Parlamentu Europejskiego, misji dyplomatycznych UE i obrońcom praw człowieka odwiedzenie Vladimira Kozlova w kolonii karnej.
• Cofnięcie nałożonych na Vladimira Kozlova kar, przeniesienie go do kolonii o lżejszym rygorze, a następnie warunkowe zwolnienie.
• Zdementowanie oszczerczej opinii o Kozlovie, sporządzonej zgodnie z tradycjami radzieckiego systemu represyjnego.

Zachęcamy do poparcia naszych apeli poprzez przesłanie oświadczenia na adres następujących osób i instytucji:

• Prezydent Republiki Kazachstanu Nursultan Nazarbayev, gmach administracji prezydenta "Akorda", Lewy Brzeg, 010000 Astana, Kazachstan, faks: +7 (7172) 72 05 16;
• Kierownik Instytucji Państwowej "Kolonia karna LA 155/14" Abylgazy Idilov, obwód almatyński, Rejon Illiyskyy, wieś Zarechnyi, 040805;
• Rzecznik Praw Człowieka Republiki Kazachstanu Askar Shakirov, 010000 Astana, Lewy Brzeg, Dom Ministerstw, wejście nr 15, adres e-mail: [email protected], faks: +7 7172 740548;
• Przewodniczący Komitetu Służby Więziennictwa MSW RK Baurzhan Berdalin, 010000 Astana, ul. B. Maylina 2, tel.: +7 (7172) 72-30-26, +7 (7172) 72-30-37, formularz kontaktowy: http://kuis.kz/kz/otinishter;
• Minister Spraw Wewnętrznych Republiki Kazachstanu Kalmukhanbet Kasymov, 010000 Astana, prospekt Tauyelsizdik 1, tel.: +7 7172 72-20-50, +7 7172 72-22-31, adres e-mail: [email protected];
• Prokurator generalny Republiki Kazachstanu Askhat Daulbayev, 010000 Astana, Dom Ministerstw, wejście nr. 2, ul. Orynborg 14, tel.: +7 7172 71-26-20, +7 7172 71-28-68;
• Minister Spraw Zagranicznych Republiki Kazachstanu Yerlan Idrisov, 010000 Astana, Lew y Brzeg, ul. Kunayeva 31, tel.: +7 (7172) 72-05-18, +7 (7172) 72-05-16, adres e-mail: [email protected];

W celu otrzymania bardziej szczegółowych informacji prosimy o kontakt:

Igor Savchenko - [email protected]
Lyudmyla Kozlovska - [email protected]
Open Dialog Foundation